काठमाडाैँ । नेपालले बिजुली उत्पादन सुरु गरेको करिब १ सय ११ वर्ष भइसकेको छ । यस अवधिमा बल्ल नेपालको कूल जडित क्षमता २४ सय ३० मेगावाट पुगेको छ । आजभन्दा १११ वर्षअघि अर्थात वि.सं. १९६८ मा फर्पिङ लघु जलविद्युत आयोजनाबाट व्यवसायीक रुपमा ५०० किलोवाट बिजुली उत्पादन सुरु गरिएको थियो । तर, त्यसयता नेपालको बिजुली उत्पादनको गति कछुवा तालमा रह्यो र पूरै शताब्दीमा जम्मा २ हजार ४३० मेगावाट बिजुली उत्पादन भयो ।
हाल राष्ट्रिय प्रसारण लाइनमा जडान भएको कूल क्षमताको बिजुलीमा पनि निजी क्षेत्रको हिस्सा ५१ प्रतिशत छ । स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकहरूको संस्था (इप्पान)का अनुसार हाल कूल जडित बिजुलीको ५१ प्रतिशत हिस्सा निजी क्षेत्रसँग रहेको हो । इप्पानका अनुसार निजी क्षेत्रको लगानीबाट प्रवर्द्धित आयोजनाहरूले १ हजार २४६ मेगावाट बिजुली उत्पादन गरिरहेको छ । यो कूल जडित क्षमताको ५१.३० प्रतिशत रहेको बताइएको छ ।
विद्युत् उत्पादनमा कसको कति हिस्सा ?
| उत्पादनकर्ता |
जडित क्षमता |
हिस्सा |
| विद्युत प्राधिकरण |
५८३ मेगावात |
२४ प्रतिशत |
| सहायक कम्पनी (प्राधिकरण) |
४७८ मेगावाट |
१९.७० प्रतिशत |
| स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादक |
१२४६ मेगावाट |
५१.३० प्रतिशत |
| सोलार (निजी क्षेत्र र प्राधिकरण) |
६७ मेगावाट |
२.७ प्रतिशत |
| थर्मल पावर प्लान्ट |
५६ मेगावाट |
२.३ प्रतिशत |
स्रोत – इप्पान
Related
